Το Υπουργείο Παιδείας της Αμερικής Υποστηρίζει και Χρηματοδοτεί την Έρευνα και την Ανάπτυξη της Μάθησης μέσω Σχεδιασμού
Το έργο αυτό θα δημιουργήσει ένα καινοτόμο ψηφιακό εργαλείο για τους εκπαιδευτικούς, το οποίο αναδιαμορφώνει τον παραδοσιακό σχεδιασμό προγραμμάτων σπουδών και τους ίδιους τους ρόλους διδασκαλίας. Η τεχνολογία που αναπτύσσεται σε αυτό το έργο, θα στηρίξει τους εκπαιδευτικούς, καθώς σχεδιάζουν «Μαθησιακές Ενότητες», ή ηλεκτρονικές διδακτικές ενότητες με συγκεκριμένο περιεχόμενο και θα αποτελείται από τρεις αλληλένδετους και στενά συνδεδεμένους χώρους, τους οποίους οι χρήστες μπορούν να επιλέξουν να τους δουν χωριστά ή να τους αντιπαραβάλουν σε διπλές προβολές παρουσιάζοντας παράλληλες απόψεις.
Πιο συγκεκριμένα υπάρχουν: 1) «ο σχεδιαστικός χώρος των εκπαιδευτικών», που είναι ο χώρος στον οποίο πραγματοποιείται ο σχεδιασμός του μαθήματος/ τα σχέδια διδασκαλίας από τον εκπαιδευτικό, 2) «ο σχεδιαστικός χώρος για το μαθητή», στον οποίο ο προηγούμενος σχεδιασμός μεταφράζεται σε ένα προσβάσιμο κείμενο από άποψη γλώσσας για τους μαθητές – κάτι που ενισχύει την ανεξάρτητη ή ημι-αυτόνομη μάθηση των μαθητών και 3) «ο χώρος εργασίας των μαθητών», στον οποίο οι μαθητές πραγματοποιούν δραστηριότητες που έχουν σχηματοποιηθεί και διαβαθμιστεί ανάλογα με τη δυσκολία τους στο «σχεδιαστικό χώρο για το μαθητή».
Η τεχνολογία θα υποστηρίξει πολυτροπικά κείμενα (με κείμενο, εικόνα, βίντεο, ήχο). Το έργο θα αναπτύξει βασικά εργαλεία των τεχνολογιών κοινωνικής δικτύωσης Web 2.0 συμπεριλαμβανομένων των δυναμικών για συνεργατική σχεδίαση του διδακτικού περιεχομένου μεταξύ ομάδων εκπαιδευτικών, εύκολη διάδοση στους μαθητές και άμεση και ολιστική διαμορφωτική και τελική αξιολόγηση των εργασιών των μαθητών. Η φάση ΙΙ του έργου θα συμπεριλάβει δοκιμαστικές εφαρμογές και δοκιμές των τεχνικών προδιαγραφών, ανάπτυξη λογισμικού, εργαστηριακές δοκιμές beta και ανάλυση σκοπιμότητας.
Τα μέλη της ομάδας: William Cope, Denice Ward Hood, και Mary Kalantzis
Πηγή Χρηματοδότησης: Πρόγραμμα Μικρών Επιχειρήσεων και Ερευνητικής Καινοτομίας (SBIR), Ινστιτούτο Επιστημών Εκπαίδευσης, Υπουργείο Παιδείας των ΗΠΑ.
Συμμετοχή στην έρευνα δράσης της Μάθησης μέσω Σχεδιασμού
Σας προσκαλούμε να συμμετάσχετε στη διαδικασία καταγραφής ερευνητικών δεδομένων, αλλά και συνολικά της εμπειρίας που είχατε χρησιμοποιώντας αφενός την προσέγγιση της Μάθησης μέσω Σχεδιασμού και αφετέρου το διαδικτυακό περιβάλλον σχεδιασμού της Μαθησιακής Ενότητας. Αυτή η διαδικασία περιλαμβάνει δυο φάσεις παρέμβασης και συλλογής δεδομένων:
Φάση 1. Φάση Σχεδιασμού
- Απαντήστε στις ερωτήσεις της προκαταρτικής έρευνας (background survey).
- Σχεδιάστε ένα προσχέδιο της Μαθησιακής σας Ενότητας και ζητήστε από συναδέλφους σας να το αξιολογήσουν με βάση την προ-διδακτική μήτρα αξιολόγησης (pre-teaching rubric).
-
Μόλις τελειώσετε το σχεδιασμό της Μαθησιακής Ενότητας και πριν τη διδάξετε, αναρτήστε ένα σχόλιο στα Αναστοχαστικά Ιστολόγια Εκπαιδευτικών στο http://blog.l-by-d.com, βάζοντας και το σύνδεσμο της δημοσιοποιημένης ενότητας. Στείλετε ένα email στο bill.cope@commongroundpublishing.com για να σας δοθούν οι κωδικοί πρόσβασης. Πείτε μας την ‘ιστορία πίσω’ από τη συγγραφή της Μαθησιακής σας Ενότητας. Για παράδειγμα: Ποιες ήταν οι πρώτες σας εντυπώσεις για την προσέγγιση Μάθηση μέσω Σχεδιασμού; Πώς τα πήγατε με το σχεδιασμό της Μαθησιακής σας Ενότητας; Πώς βιώσατε την εμπειρία του σχεδιασμού;
Αναστοχασμός 1
Φάση 2. Φάση Παρέμβασης
- Διδάξτε τη Μαθησιακή Ενότητα.
- Ανασχεδιάστε τη Μαθησιακή Ενότητα υπό το πρίσμα της εμπειρίας που αποκομίσατε με τη διδασκαλία της και ζητήστε από συναδέλφους σας να την αξιολογήσουν με βάση την μετα-διδακτική μήτρα αξιολόγησης (post-teaching rubric).
- Η «ιστορία που κρύβεται πίσω» από τη Μαθησιακή Νεότητα: Πείτε μας την εμπειρία που είχατε διδάσκοντας τη Μαθησιακή σας Ενότητα στο ιστολόγιό σας. Για παράδειγμα: Τι συνέβη; Πώς ανταποκρίθηκαν πι μαθητές; Ποια στοιχεία τεκμηριώνουν τη μάθηση των μαθητών; Πώς αντιμετωπίστηκαν οι μαθησιακές διαφορές και η διαφορετικότητα στην τάξη; Πώς η διδασκαλία επηρέασε τον ανασχεδιασμό της Μαθησιακής Ενότητας; Ποιες επαγγελματικές συνεργασίες αναπτύχθηκαν σε αυτή τη διαδικασία; Τι αποκομίσατε ως εκπαιδευτικός;
-
Συμπληρώστε τις ερωτήσεις της τελικής έρευνας (end-of-cycle survey).
Αναστοχασμός 2
Εφαρμόζοντας καινοτόμες δράσεις στο Νέο Ελληνικό Σχολείο:
Το Ελληνικό Πιλοτικό Πρόγραμμα της Μάθησης μέσω Σχεδιασμού υλοποιείται από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Τίτλος της δράσης με επιστημονικό υπεύθυνο τον κ. Χρήστο Δούκα, είναι «Πιλοτική εφαρμογή διδακτικού σχεδιασμού σε ηλεκτρονική πλατφόρμα.» «ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ (Σχολείο 21ου αιώνα) – Πιλοτική Εφαρμογή» στους Άξονες Προτεραιότητας 1,2,3, -Οριζόντια Πράξη» με κωδικό MIS 295379 και κωδικό ΣAE 2010ΣΕ04580613.
Η καινοτομία και οι εφαρμογές κοινωνικής δικτύωσης που αξιοποιούν με τον πιο δημιουργικό και παιδαγωγικά σύγχρονο τρόπο τις νέες τεχνολογίες, αποτελούν κομβικό σημείο στην υλοποίηση των δράσεων του Νέου Σχολείου στην Ελλάδα. Το Νέο Σχολείο έχει ως στόχο να λειτουργήσει ως ένας οργανισμός μάθησης που σχεδιάζει και διαχειρίζεται με ολοκληρωμένο, ενιαίο και συνεργατικό τρόπο τη διαδικασία της μάθησης.
Το παιδαγωγικό θεωρητικό πλαίσιο «Μάθηση μέσω Σχεδιασμού» (Learning By Design) και το λογισμικό κοινωνικής δικτύωσης για το σχεδιασμό Μαθησιακών Ενοτήτων (Learning Element) στοχεύουν στον ανασχεδιασμό και την εξειδίκευση του νέου εθνικού προγράμματος σπουδών στην Ελλάδα, ώστε να καλυφθούν με τον πιο κατάλληλο τρόπο οι διαφοροποιημένες ανάγκες των μαθητών.
Το πλαίσιο αυτό στηρίζεται σε τρεις θεμελιώδεις αρχές:
1. στην ανάδειξη του εκπαιδευτικού ως σχεδιαστή και συν-δημιουργού των περιβαλλόντων μάθησης. Τα σχολικά βιβλία είναι προαιρετικά και εκλαμβάνονται ως πηγές μάθησης που διευκολύνουν τους μαθητές στην απόκτηση βασικών ικανοτήτων όπως αυτές περιγράφονται στο εθνικό πρόγραμμα σπουδών. Ο εκπαιδευτικός έχει τη δυνατότητα να αξιοποιήσει αυτές τις πηγές μέσα από σχέδια ενοτήτων/μαθημάτων που σχεδιάζει και από ηλεκτρονικά περιβάλλοντα κοινωνικής δικτύωσης/μάθησης.
2. στη συστηματοποίηση της επαγγελματικής μάθησης, η οποία πραγματώνεται στο χώρο του σχολείου και στηρίζεται στην έρευνα δράσης. Κάτι τέτοιο προϋποθέτειεκπαιδευτικούς που αυτοδιαχειρίζονται την κατάρτισή τους και οι οποίοι εμπλέκονται σε τρία επίπεδα καινοτομίας και τεκμηρίωσης: την παιδαγωγική (η μάθηση των μαθητών επιτυγχάνεται μέσα από ακολουθίες δραστηριοτήτων), το πρόγραμμα σπουδών (τα εκπαιδευτικά προγράμματα), και τη σχολική κοινότητα (συνολικός σχεδιασμός από την πλευρά του σχολείου και τεκμηρίωση). Σε αυτή τη διαδικασία, η έμφαση είναι σε μια σταδιακή και κλιμακωτή προσέγγιση που στοχεύει στον μετασχηματισμό και με την οποία οι εκπαιδευτικοί είναι φορείς αλλαγής, σε αντίθεση με τους παθητικούς αποδέκτες που είναι σήμερα μέσα από τη διαβίβαση των πληροφοριών και των ιδεών από εξωτερικούς εμπειρογνώμονες.
3. στη βελτίωση των επιδόσεων των μαθητών με μετρήσιμα αποτελέσματα. Οι εκπαιδευτικοί είναι ερευνητές δράσης, που συλλέγουν πληροφορίες σχετικά με τις επιδόσεις των μαθητών και συνεχώς αναβαθμίζουν και ανασχεδιάζουν εκπαιδευτικά προγράμματα για την αντιμετώπιση των νέων μαθησιακών δεδομένων και αναγκών. Η προσέγγιση της Μάθησης μέσω Σχεδιασμού δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην αποτελεσματικότερη διαχείριση της μαθησιακής ετερογένειας και της κοινωνικο-πολιτισμικής διαφοροποίησης του μαθητικού πληθυσμού.
Η πιλοτική εφαρμογή μιας τέτοιας προσέγγισης και σε σχολεία της Ελλάδας αποτελεί χρήσιμη και πρακτική προσέγγιση για να εξακριβωθεί το κατά πόσο τέτοιες καινοτομίες επιδρούν θετικά στην επίδοση των μαθητών και στην αναθεώρηση του ρόλου του εκπαιδευτικών.
Βασικό εργαλείο αυτής της προσέγγισης αποτελεί ο σχεδιασμός «Μαθησιακών Ενοτήτων». Στόχοι του σχεδιασμού αποτελούν:
- Η αντιστοίχηση των στόχων μάθησης, των Μαθησιακών Ενοτήτων και των επιθυμητών αποτελεσμάτων των μαθητών που προβλέπονται από το εθνικό πρόγραμμα σπουδών.
- Ο εκπαιδευτικός να λειτουργεί ως επαγγελματίας που αναστοχάζεται.
- Ο εκπαιδευτικός να εργάζεται σε ομάδες -ο συνεργατικός επαγγελματίας.
- Η δημιουργία μιας σκόπιμης/σχεδιασμένης διαδικασίας μάθησης που εμπλέκει ενεργά τους μαθητές.
- Η ευθύνη για τη μάθηση μοιράζεται μεταξύ εκπαιδευτικών και μαθητών.
- Η χρήση του διαδικτύου ως ενός χώρου για την ανταλλαγή εμπειριών, γνώσεων και πρακτικών με άλλους εκπαιδευτικούς και μαθητές.
- Η ουσιαστική και ολιστική εκτίμηση και αξιολόγηση των επιδόσεων των μαθητών.
Πεδίο εφαρμογής του πιλοτικού προγράμματος είναι τοπικά δίκτυα σχολείων από τρεις διαφορετικές τοπικές κοινωνίες (Αθήνα, Πάτρα και Ρόδος). Συνολικά συμμετέχουν 45 εκπαιδευτικοί Προσχολικής, Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (5 εκπαιδευτικοί από 3 σχολεία από 3 διαφορετικές περιοχές).
Σημαντικό ρόλο στην πιλοτική εφαρμογή διαδραματίζουν και τρία πανεπιστημιακά εργαστήρια με τους Διευθυντές τους που δραστηριοποιούνται στην αντίστοιχη περιοχή και τα οποία έχουν προηγούμενη εμπειρία στην προσέγγιση της Μάθησης μέσω Σχεδιασμού. Τα εργαστήρια αυτά εγγυώνται τη σύνδεση θεωρίας και πράξης και είναι:
Α) Το Εργαστήριο Διδακτικής και Επιστημολογίας των Φυσικών Επιστημών (Φ.Ε.) και Εκπαιδευτικής Τεχνολογίας, (http://asel.primedu.uoa.gr/skordoulis.html)του ΠΤΔΕ (Πανεπιστήμιο Αθηνών) με Διευθυντή τον Καθηγητή Κωνσταντίνο Σκορδούλη.
Β) Το Εργαστήριο Διδακτικής Μαθηματικών http://www.dido.elemedu.upatras.gr/), του ΠΤΔΕ (Πανεπιστήμιο Πατρών) με Διευθύντρια την Καθηγήτρια Ευγενία Κολέζα.
Γ) Το Eργαστήριο Εκπαιδευτικών και Κοινωνικών Eρευνών (www.rhodes.aegean.gr/EEKE), του ΤΕΠΑΕΣ (Πανεπιστημίο Αιγαίου) με Διευθύντρια, την Καθηγήτρια Χρυσή Βιτσιλάκη.
Το γενικό συντονισμό των σχολείων και των εκπαιδευτικών έχει η Ειδική Επιστήμονας, Δρ Ευγενία Αρβανίτη.
Οι θεματικές περιοχές και τα επίπεδα μάθησης, στα οποία θα αναφέρεται ο σχεδιασμός μέσω του συγκεκριμένου λογισμικού, είναι ποικίλα. Έτσι, προβλέπεται η επιλογή σχολείων και εκπαιδευτικών σε:
-Αθήνα – Σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με σχεδιασμό διδακτικών ενοτήτων στις επιστήμες.
-Πάτρα – Σχολεία πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης με σχεδιασμό διδακτικών ενοτήτων στα μαθηματικά.
-Ρόδο – Σχολεία πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης με σχεδιασμό διδακτικών ενοτήτων στις κοινωνικές σπουδές, την ιστορία και την προσχολική εκπαίδευση.
Στην πιλοτική εφαρμογή αξιοποιούνται σύγχρονα μέσα επικοινωνίας και παιδαγωγικά εργαλεία:
- το σχεδιαστικό μοντέλο της Μαθησιακής Ενότητας: που προβλέπει
- συνεργατική συγγραφή και τεκμηρίωση στο σχεδιασμό διδακτικών ενοτήτων,
- ομαδική εργασία σε μικρές ομάδες 2 ή 3 ατόμων ανά διδακτική ενότητα.
- Ιστολόγια (Blogs) – Λειτουργία ενός ιστολογίου με τίτλο «Ο Νέος Εκπαιδευτικός ως επαγγελματίας που αναστοχάζεται» (διάσταση αυτο-αξιολόγησης). Στο ιστολόγιο θα υπάρξουν τουλάχιστον 5 αναρτήσεις (αναστοχαστικά ημερολόγια) ανά εκπαιδευτικό, αν και δίνεται η δυνατότητα πολλαπλών καταχωρήσεων.
- Επικοινωνία και Συνεδριάσεις μέσω Skype.
Το Πρόγραμμα Επιμόρφωσης προβλέπει